Nếu bạn là một tín đồ của bóng đá chắc hẳn đã quá quen thuộc với khái niệm việt vị. Tuy nhiên, cũng có không ít người chưa hiểu rõ về quy định này. Để biết chính xác việt vị là gì, mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây của 90 Phút TV nhé!
Việt vị là gì?
Nếu bạn thường xuyên theo dõi các trận đấu mà 90p TV phát sóng sẽ thấy, việt vị là một trong những quy định kỹ thuật phức tạp và gây nhiều tranh cãi nhất. Đây là quy tắc được thiết lập nhằm đảm bảo sự công bằng, tính tổ chức trong thi đấu và hạn chế các tình huống “ăn gian” trong tấn công. Theo định nghĩa chính thức từ Luật thi đấu bóng đá của FIFA, một cầu thủ được coi là việt vị nếu tại thời điểm nhận bóng từ đồng đội, anh ta đứng gần khung thành đối phương hơn so với bóng và cầu thủ hậu vệ đối phương áp chót (thường là hậu vệ cuối cùng trừ thủ môn), trừ một số trường hợp ngoại lệ. Nói cách khác, việt vị xảy ra khi cầu thủ tấn công đứng ở vị trí quá gần khung thành so với hậu vệ đối phương tại thời điểm bóng được chuyền tới anh ta.
Việt vị không được xác định bởi vị trí đứng đơn thuần của cầu thủ, mà phụ thuộc vào thời điểm quả bóng được chuyền đi. Điều này đòi hỏi trọng tài biên phải có sự tập trung tuyệt đối và phản xạ nhanh nhạy để đưa ra quyết định chính xác trong thời gian ngắn. Luật việt vị không áp dụng khi cầu thủ nhận bóng từ quả phát bóng, ném biên hoặc phạt góc. Đây là một chi tiết quan trọng mà nhiều người hâm mộ thường bỏ qua.
Lỗi việt vị được xác định như thế nào?
Lỗi việt vị được xác định theo Luật 11 của FIFA là một trong những điều luật cơ bản nhất trong bóng đá. Tuy nhiên, để xác định một cầu thủ phạm lỗi việt vị, cần phải hội đủ 3 yếu tố chính dưới đây:
Cầu thủ đứng ở vị trí việt vị
Một cầu thủ đứng ở vị trí việt vị nếu, tại thời điểm bóng được chuyền hoặc chạm bởi đồng đội:
- Cầu thủ đó đứng gần đường biên ngang khung thành đối phương hơn cả bóng và cầu thủ đối phương áp chót (thường là hậu vệ cuối cùng, không tính thủ môn).
- Tuy nhiên, nếu cầu thủ đứng ngang hàng với hậu vệ cuối cùng hoặc ngang bóng, thì không được xem là đứng ở vị trí việt vị.
Lưu ý: Việc đứng ở vị trí việt vị chưa bị phạt ngay chỉ khi cầu thủ tham gia vào pha bóng thì mới tính là phạm lỗi.
Cầu thủ có hành động tham gia vào tình huống bóng
Một cầu thủ đứng ở vị trí việt vị chỉ bị thổi phạt nếu anh ta tham gia vào tình huống bóng theo một trong các hành vi sau:
- Nhận bóng trực tiếp từ đồng đội (chuyền, đánh đầu…).
- Ảnh hưởng đến đối phương như che tầm nhìn thủ môn, gây cản trở hậu vệ hoặc gây áp lực khiến đối phương mắc lỗi.
- Tranh bóng hoặc có tác động làm thay đổi hướng đi bóng dù không chạm bóng.
Nếu cầu thủ đứng ở vị trí việt vị nhưng không tham gia vào pha bóng, thì không bị thổi phạt.
Tình huống bóng không nằm trong các ngoại lệ
Luật việt vị không áp dụng nếu cầu thủ nhận bóng trong những trường hợp sau:
- Từ quả ném biên.
- Từ quả đá phạt góc.
- Từ quả phát bóng từ thủ môn.
Vì thế, nếu đứng ở vị trí việt vị nhưng nhận bóng trong 3 tình huống trên thì sẽ không bị thổi việt vị.
Lỗi việt vị bị phạt như thế nào?
Để tận hưởng những trận bóng hấp dẫn tại 90 Phút TV, mọi người cần hiểu các lỗi trong bóng đá đặc biệt là lỗi việt vị là gì. Lỗi việt vị là một phần quan trọng trong luật bóng đá và có những quy định cụ thể về cách xử lý khi xảy ra lỗi. Sau đây là thông tin chi tiết về cách phạt lỗi việt vị trong bóng đá:
- Nếu xảy ra lỗi việt vị, đội phòng ngự sẽ được hưởng một quả phạt gián tiếp từ vị trí mà cầu thủ tấn công bị phát hiện việt vị. Nếu việt vị xảy ra trong khu vực cấm địa, quả phạt sẽ được thực hiện từ điểm trên khu vực cấm địa nơi cầu thủ bị phạt việt vị đứng. Quả phạt gián tiếp có nghĩa là bóng phải được chạm ít nhất hai lần trước khi có thể trực tiếp ghi bàn. Điều này khác với quả phạt trực tiếp, nơi bóng có thể được sút thẳng vào khung thành để ghi bàn mà không cần chạm thêm cầu thủ nào khác.
- Lỗi việt vị mang lại cho đội phòng ngự cơ hội tổ chức lại đội hình và triển khai bóng từ phần sân nhà mà không bị áp lực trực tiếp từ đội tấn công. Đội phòng ngự có lợi thế tâm lý khi họ đã thành công trong việc thực hiện bẫy việt vị, giành lại quyền kiểm soát bóng. Lưu ý, lỗi việt vị không dẫn đến thẻ vàng hay thẻ đỏ cho cầu thủ việt vị, trừ khi hành vi của họ liên quan đến các lỗi khác.
Công nghệ VAR và vai trò trong xác định việt vị
Sự ra đời của công nghệ VAR (Video Assistant Referee) đã làm thay đổi hoàn toàn cách nhìn nhận và xử lý các tình huống việt vị trong bóng đá hiện đại. Trước đây, các quyết định việt vị đều phụ thuộc hoàn toàn vào trọng tài biên với góc nhìn hạn chế, dẫn đến nhiều sai sót gây tranh cãi. Giờ đây, VAR có thể phân tích từng khung hình tại thời điểm bóng rời chân cầu thủ chuyền bóng để xác định chính xác vị trí các cầu thủ.
Ở một số giải đấu lớn như Champions League, World Cup hay Ngoại hạng Anh, FIFA và UEFA đã áp dụng công nghệ bán tự động việt vị, cho phép xác định vị trí việt vị chỉ trong vài giây. Tuy nhiên, công nghệ VAR cũng không tránh khỏi tranh cãi, nhất là khi nó xác định việt vị dựa trên các chi tiết cực nhỏ như đầu gối, cánh tay hay mũi giày. Nhiều HLV, cầu thủ và người hâm mộ cho rằng điều đó đi ngược lại tinh thần bóng đá vì đôi khi quyết định việt vị được đưa ra chỉ vì một phần cơ thể vượt qua hậu vệ đối phương vài milimet.
Dù vậy, không thể phủ nhận rằng VAR và công nghệ bán tự động đang góp phần làm minh bạch và chính xác hóa các quyết định trọng tài, giảm thiểu sai sót nghiêm trọng và tăng tính công bằng cho các trận đấu.
Kết luận
Hy vọng với những thông tin mà 90P chia sẻ ở trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về việt vị là gì? Luật việt vị là một trong những phần phức tạp nhất trong bóng đá, nhưng lại có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sự công bằng và cân bằng trong thi đấu. Hiểu đúng và đầy đủ về luật việt vị không chỉ giúp người chơi nâng cao khả năng chiến thuật mà còn giúp người hâm mộ có trải nghiệm xem bóng đá trọn vẹn hơn